Jeśli jesteś po mastektomii lub po oszczędzającej operacji raka piersi warto zadbać aby nie wystąpił u Ciebie obrzęk limfatyczny kończyny górnej, okolic łopatki, pachy, piersi.

Już dziś wprowadź kilka zasad w życiu codziennym, które zmniejszą to ryzyko:

• Unikaj noszenia zegarka, biżuterii, obcisłych rękawów, ciasnych rękawiczek na kończynie górnej po stronie operowanej

• Chroń kończynę górna po stronie operowanej przed przegrzewaniem lub oziębianiem. Unikaj gorących kąpieli, opalania się, saunowania, dłuższego suszenia włosów suszarką, wyziębienia zimą itp. Optymalna  temperatura kąpieli 33-35 st C. Wysoka lub zbyt niska temperatura może spowodować powstawanie obrzęku.

• Unikaj wszystkich zranień, ugryzień insektów, podrażnień skóry na kończynie górnej po stronie operowanej. Należy tego przestrzegać także ze względu na zwiększone ryzyko powstawania stanów zapalnych (np. róży) i innych infekcji. Jeżeli dojdzie już do takich incydentów, należy jak najszybciej zdezynfekować i zabezpieczyć miejsce zranienia/ przerwania ciągłości skóry.
• Na kończynie górnej po stronie operowanej nie zaleca się: leżeć, podpierać się, pobierać krwi, robić infuzji, pomiarów ciśnienia krwi, akupunktury

• Pilnuj prawidłowej masy ciała. Nadwaga i otyłość pretendują do powstawania obrzęku.

• Zadbaj o dobrze dopasowany biustonosz. Zwróć uwagę by nie wbijał się w ciało, posiadał szerokie ramiączka, był bez fiszbin.

• Zadbaj o prawidłowe dopasowanie protezy, aby uniknąć podrażnień skóry oraz wad postawy.
• Unikaj zbyt intensywnej aktywności fizycznej i nie doprowadzaj do przeciążenia (zmęczenia, zaczerwienienia) kończyny górnej po stronie operowanej.
• Nie dźwigaj, nie noś ciężkich rzeczy w kończynie górnej po stronie operowanej. Dopuszczalne obciążenie do ok 2 kg.

• Zachowaj szczególną ostrożność podczas wędrówek górskich oraz lotów samolotem. Przy tak dużej różnicy ciśnień może dojść do powstawania obrzęku limfatycznego nawet kilka lat po operacji. Wtenczas warto zabezpieczyć operowaną kończynę górną za pomocą kompresji (rękawy uciskowe/ bandażowanie)

• Unikaj smarowania maściami/ żelami rozgrzewającymi (np. przeciwbólowe, reumatyczne)
• Stosowanie leków konsultuj z lekarzem. Zwłaszcza leki odwadniające, które mogą przyczyniać się do zwiększenia i włóknienia obrzęku limfatycznego!

• W obszarach obrzęku unikaj dezodorantu w sprayu (zwłaszcza z solami aluminium), mocno perfumowanych mydeł i kosmetyków. Najlepsze są środki z neutralnym Ph, bez barwników, bez parabenów, bez alkoholu.
• Stosuj autodrenaż (automasaż) -ma on udowodnioną skuteczność w profilaktyce i leczeniu obrzęku limfatycznego. Automasaż krok po kroku znajdziesz w artykule: Czy potrafię sama się masować? Czyli jak prawidłowo  wykonać autodrenaż.

Warto także zadbać o specjalistyczną terapię przeciwobrzękową wykonywaną przez wykwalifikowanego fizjoterapeutę.Skupia się ona nie tylko na leczeniu, ale także działaniu profilaktycznym.

Więcej na ten temat znajdziesz w zakładce: terapia obrzęków 

Mgr fizjoterapii Aleksandra Nosal