Czym jest autodrenaż?
Jest to masaż kończyny górnej oraz klatki piersiowej, który kobiety po mastektomii lub po oszczędzającej operacji raka piersi powinny wykonywać samodzielnie w domu. Zaleca się stosowanie go raz dziennie w celu profilaktyki oraz leczenia obrzęku limfatycznego kończyny górnej, okolic łopatki i pachy. Można spotkać wiele form wykonywania tego masażu. Jednak należy przestrzegać następujących zasad, aby był on bezpieczny i skuteczny.
Oto kilka uwag ogólnych dotyczących wykonywania prawidłowo autodrenażu limfatycznego:
-
-
- Przed i po automasażu warto zrobić kilka ćwiczeń oddechowych oraz uruchamiających obręcz barkową
- Wykonujemy w wolnym tempie (ok 1 ruch na sekundę)
- Wykonujemy delikatnie –nie powinno doprowadzać się do zaczerwienienia skóry.
-
Wyjątek: w miejscu twardego, zwłókniałego obrzęku wykonujemy chwyty (obrączkowy i pulsujący) głębsze, z nieco większą siłą. W momencie pojawienia się zaczerwienienia natychmiast przechodzimy do sąsiedniego miejsca.
-
-
- Każdy ruch powtarzamy 3-5 razy. W miejscach zwiększonego obrzęku można zastosować większą liczbę powtórzeń.
- Bez użycia żadnego środka poślizgowego (oliwka, kremy). Ewentualnie można zastosować talk.
- Do drenażu należy być rozebranym od pasa w górę
- Najlepiej w pozycji stojącej lub leżącej (by nie uciskać węzłów chłonnych pachwinowych). Dłoń opieramy np. o ścianę ( ręka powyżej poziomu barku) lub na klinie.
- U pacjentów, u których była przeprowadzona operacja histerektomii (usunięcie macicy) skupiamy się na opracowaniu nieoperowanej pachy, łopatki, a mniej uwagi poświęcamy opracowaniu pachwiny.
-
AUTODRENAŻ KROK PO KROKU
I. Opracowanie węzłów chłonnych
Płasko ułożona dłonią wykonujemy w miejscu 3-5 ruchów kolistych:
-
- Kąty żylne (doły nad obojczykami)
- Węzły przyusznicze i zamałżowinowe- chwytem widełkowym tj. palcem wskazującym masujemy za uszami, pozostałymi palcami przed uszami.
- Węzły pachowe po stronie nieoperowanej
- Zbiornik mleczu- (pomiędzy pępkiem na mostkiem)
- Węzły pachwinowe po stronie operowanej (można obustronnie)
II. Głaskanie ramienia i tułowia
Płasko ułożoną ręką głaszczemy od łokcia w następujących pasmach:
-
- od strony górno- przyśrodkowej ramienia, przez klatkę piersiową (nad blizną) do przeciwległego barku
- od strony zewnętrznej ramienia, przez bark do łopatki
- od strony wewnętrznej ramienia, przez dół pachowy (nie uciskając pachy!) i bok klatki piersiowej do pachwiny
III. Rozcieranie ruchem kolistym „kółeczka”
Wykonujemy od łokcia, w tych samych pasmach (1-3) co ruch głaskania
IV. Ugniatanie ruchem pulsacyjnym
Wykonujemy głaskanie, co pewien czas zatrzymujemy się i wykonujemy ucisk. Masujemy od łokcia, w tych samych pasmach (1-3) co ruch głaskania. Jak dojdziemy do poziomy pachy to tylko przegłaskujemy do: pachy po stronie przeciwnej, łopatki i pachwiny po tej samej stronie
V. Wyciskanie ruchem obrączkowym (chwyt „pompujący”)
Palce ręki tworzą jakby widełki i wykonujemy ruch „pompujący”. Masujemy od łokcia, w tych samych pasmach (1-3) co ruch głaskania. Jak dojdziemy do poziomy pachy to tylko przegłaskujemy do: pachy po stronie przeciwnej, łopatki i pachwiny po tej samej stronie.
VI. Oklepywanie ruchem miotełkowym
Rozluźnionymi palcami wykonujemy ruch jakbyśmy chcieli „strzepać kurz”. Wykonujemy od łokcia, w tych samych pasmach (1-3) co ruch głaskania.Jak dojdziemy do poziomy pachy to tylko przegłaskujemy do: pachy po stronie przeciwnej, łopatki i pachwiny po tej samej stronie.
VII. Wszystkie chwyty II-V powtarzamy raz jeszcze od nadgarstka
VIII. Opracowanie ręki i palców:
a) Głaskanie: wykonujemy płasko ułożoną ręką. Masujemy wszystkie palce jednocześnie, przez śródręcze aż do nadgarstka.
b)Rozcieranie: płasko ułożoną ręką wykonujemy „kółeczka”. Masujemy wszystkie palce jednocześnie, przez śródręcze aż do nadgarstka.
Jeżeli występuje obrzęk w okolicy palców lub na dłoni, można użyć bardziej precyzyjnych ruchów:
c) głaskanie kostkami zgiętej ręki wykonać po śródręczu, może być to ruch nieco mocniejszy
d) każdy palec z osobna ( palcem wskazującym i kciukiem lub 4 palcami jednocześnie. Ruch tak jakby się chciało „wycisnąć pastę z tubki”)
IX. Głaskanie całej kończyny górnej (od palców) w pasmach 1-3
X. Opracowanie węzłów chłonnych jak w pkt I
Opracowała: Mgr fizjoterapii Aleksandra Nosal
Jedna odpowiedz
Rak piersi a obrzęk limfatyczny – Aleksandra Nosal FIZJOTERAPIA
[…] Więcej o przeciwdziałaniu wystąpienia obrzęku limfatycznego w artykule: Co robić aby obrzęk limfatyczny nie wystąpił oraz Czy potrafię sama się masować? Czyli jak prawidłowo wykonać autodrenaż. […]